Akaryakıt Fiyatları ve Değişim Süreci

Akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar, son yıllarda birçok farklı etkenle birlikte artış göstermiştir.

2018 ve 2021 yıllarında yaşanan kur atakları, 2022 Şubat ayında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı ve 2023 yılındaki vergi düzenlemeleri, fiyat artışlarının hızlanmasına neden olmuştur.

2009 yılında piyasaya sürülen en büyük banknot olan 200 TL’nin, 2015 yılından bu yana benzin ve motorin alım gücünde düşüş yaşandığı gözlemlenmektedir.

Yakıt fiyatlarındaki değişimler, iğneden ipliğe her şeyi etkilediği için yıllar içinde genel bir alışveriş seyri izlenmiştir. Bu durum, 200 TL’lik banknot ve kartlı harcamalar üzerinden incelenmiştir.

Benzin ve Motorin Fiyatlarındaki Değişim

Ekonomimden Özder Şeyda Uyanık’ın haberine göre, 2015 yılında benzinin litresi 4,25 TL iken, 2024 Kasım’ında bu rakam 42,32 TL’ye yükselmiştir. Motorin fiyatları da benzinin önüne geçerek, 2015 yılında 3,78 TL iken, 2024 Kasım’ında 44,18 TL olmuştur. Bu süreçte benzin fiyatları TL bazında %896, motorin fiyatları ise %1069 artış göstermiştir.

200 TL ile Alınabilecek Yakıt Miktarı

2015 yılında 200 TL ile alınabilecek yakıt miktarı, benzin için 47,06 litre ve motorin için 52,91 litre iken, Kasım 2024’te bu miktarlar sırasıyla 4,73 litre benzin ve 4,53 litre motorin olarak belirlenmiştir.

Yaklaşık %90’lık bir alım gücü kaybı yaşanan akaryakıt alımlarında, 200 TL’nin depoyu doldurma gücü de aynı oranda azalmıştır. 2015 yılında 200 TL ile benzinli bir aracın deposunun %86’sı, motorinli bir aracın deposunun ise %96’sı doldurulabilirken, 2024 yılında bu oranlar sırasıyla %9 ve %8’e düşmüştür.

Kartlarla Yakıt Alımlarındaki Değişim

BKM verilerine göre, banka ve kredi kartlarıyla yapılan yakıt harcamalarında da belirgin değişimler gözlenmektedir. 2015 yılında işlem başına banka kartlarıyla yapılan akaryakıt harcaması 58,97 TL iken, kredi kartlarıyla bu rakam 163,25 TL olarak belirlenmiştir. 2024 Eylül’ünde ise banka kartlarıyla yapılan harcama 494,70 TL, kredi kartlarıyla yapılan harcama ise 1.243,32 TL olmuştur.

İşlem başına yapılan harcama tutarları incelendiğinde, yakıt litresi fiyatları üzerinden hacimde azalma gözlemlenmektedir. 2015 yılında işlem başına yapılan harcama tutarıyla ortalama 13,87 litre benzin alınabilirken, kredi kartlarıyla bu miktar 38,41 litreye kadar yükselmektedir. 2024 yılı Eylül ayında ise banka kartlarıyla yapılan işlem tutarı 11,42 litreye, kredi kartlarıyla yapılan işlem tutarı ise 28,71 litreye düşmüştür.

Kaynak: patronlardunyasi.com